บทความนี้เอาใจคนทำสายเดต้า (Data) โดยเฉพาะสาย Data Analyst และ Visualizer ที่ต้องนำเสนอข้อมูล จากการวิเคราะห์ ผ่านแผนภาพหรือแผนภูมิอย่างมีสีสันสวยงาม ทำให้เป็นที่น่าสนใจและไม่ทำให้น่าเบื่อสำหรับชิ้นงานนั้น ๆ ซึ่ง Power BI กับ Tableau เป็นเครื่องมือที่นิยมอย่างมากในการวิเคราะห์ข้อมูลและนำเสนอ ข้อมูลได้อย่างสร้างสรรค์ แต่ทั้งสองโปรแกรมนี้ก็มีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับผู้ใช้งานว่าจะเลือกใช้กับการนำเสนอข้อมูลรูปแบบใด แต่สำหรับท่านผู้อ่านที่ยังไม่ทราบว่า Power BI และ Tableau คืออะไร มีวิธีการใช้งานอย่างไรนั้นเรามาทำความรู้จักแต่พร้อม ๆ กันเลย
Power BI
เป็นซอฟต์แวร์หนึ่งของ Microsoft โดยมีชื่อเต็มว่าว่า Microsoft Power BI เป็นชุดของเครื่องมือในการวิเคราะห์ข้อมูลธุรกิจ (Business Analytics Tool) หากจะแปลความหมายกันจริง ๆ แล้วก็ต้องมาเริ่มกันที่คำว่า BI เสียก่อน
- BI (Business Intelligence) แปลว่าการนำข้อมูลทางธุรกิจมาวิเคราะห์
- Power แปลว่า พลัง
เมื่อนำสองคำนี้มารวมกันจึงมีความหมายว่าการนำข้อมูลทางธุรกิจมาวิเคราะห์อย่างทรงพลังนั่นเอง โดยการนำเสนอข้อมูลของ Power BI นั้นจะเป็นการนำเสนอในรูปแบบของ Visualization (มีลักษณะเป็นแผนภูมิ กราฟ) หลากหลายรูปแบบให้เลือกใช้ตามความเหมาะสมของข้อมูลทีใช้ในการนำเสนอได้อย่างน่าสนใจ
การทำงานของ Power BI มี 4 ขั้นตอน ดังนี้
- Data Connecting & Shaping เป็นขั้นตอนการเชื่อมต่อข้อมูลและปรับข้อมูลให้เป็นฐานข้อมูลเพื่อนำไปใช้งานในการวิเคราะห์
- Data Modeling & DAX เป็นการสร้าง Data Model และเขียนสูตร DAX ในการคำนวณต่าง ๆ เช่น บวก ลบ คูณ หาร หรือการหาข้อมูลทางสถิตินั่นเอง
- Visualization เป็นสร้างกราฟและวิเคราะห์ข้อมูล
- Sharing & Collaboration ขั้นตอนนี้จะเป็นการแชร์ อัพเดต และดูแลข้อมูล
และ Power BI ยังมี Platform ให้เลือกใช้ถึง 5 Platform คือ
- Power BI Desktop
- Power BI Report Server
- Power BI Service
- Power BI Mobile
- Power BI Embedded (ชื่อเดิมคือ Power BI Rest API)
ข้อดีของ Power BI
- รองรับข้อมูลได้หลายรูปแบบเช่น ฐานข้อมูล (Database), ไฟล์ (File) และระบบต่าง ๆ อย่าง Google Analytics, Facebook และ Twitter เป็นต้น
- สามารถแสดงผลของรายงานได้หลากหลายรูปแบบ อันประกอบด้วย Web, Apps โดยสามารถแสดงผลได้ทั้งบน Desktop, Tablet, Mobile ทำให้เกิดความสะดวกสบายเรียกได้ว่าอยู่ที่ไหนก็ดูรายงานได้
- สามารถทำการ Update รายงาน Dashboard ได้อย่างอัตโนมัติ
- สามารถควบคุมการเข้าถึงข้อมูลได้อย่างครอบคลุม
- สามารถใช้งานแบบฟรีได้ แต่ก็มีข้อจำกัดตามการกำหนดการใช้งานของ Power BI หากต้องการฟังก์ชันอย่างอื่น หรือการแบ่งปันรายงานสำหรับบุคลในองค์กร หรือผู้อื่นอีกนั้นสามารถซื้อ
- สามารถใช้งานได้ง่าย ไม่มีการใช้คำสั่งหรือการเขียนโค้ดที่ยากมาก ผู้ที่ไม่มีความรู้ด้านการเขียนโปรแกรมมาก่อนก็สามารถใช้งานได้
- ราคาไม่สูงมากตามความเหมาะสมของรูปแบบการใช้งาน มี 3 แบบได้แก่ Power BI Pro ต่อผู้ใช้งาน, Power BI Premium ต่อผู้ใช้งาน และ Power BI Premium ต่อความจุ สามารถดูรายละเอียดและราคาของ Power BI ได้ที่ https://powerbi.microsoft.com/th-th/pricing/
ข้อเสียของ Power BI
- ไม่สามารถปรับจูนค่า Parameter ได้
- หากใช้แบบฟรีจะไม่สามารถแชร์ข้อมูลให้ผู้อื่นได้ (ยกเว้นส่งไฟล์ Power BI Desktop ให้ทั้งไฟล์ ให้ แต่วิธีนี้จะไม่มีความปลอดภัยของข้อมูล อาจเกิดปัญหาข้อมูลรั่วไหลได้)
Tableau
เป็นหนึ่งในโปรแกรมที่ได้รับความนิยมในด้านแวดวงของ BI นำมาใช้ในการวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลอย่างสร้างสรรค์ผ่าน Visualization เช่นเดียวกันกับ Power BI
Tableau ประกอบไปด้วย 3 Platforms
1. Tableau Desktop
สำหรับการทำงานของ Tableau Desktop มี 2 ขั้นตอนการทำงาน ได้แก่
- Connect Data เป็นขั้นตอนการนำเข้าข้อมูล สามารถทำได้ทั้งแบบ File และ Server
- Visualization เป็นขั้นตอนการสร้างรรายงานในรูปแบบของกราฟต่าง ๆ เช่นเดียวกันกับ Power BI ด้วยหลักการสร้าง Visualization แบบ Drag and Drop และ User Interface
2. Tableau Server / Online
จะแบ่งเป็น 2 รูปแบบการใช้งาน คือ Tableau Online และ Tableau Server โดยมีข้อแตกต่างกันคือ Tableau Server ไม่จำกัดขนาดข้อมูล ขึ้นกับ Storage ของ Server และกำหนดเป็น Intranet หรือ Internet ได้ ส่วน Tableau Online จะมีข้อจำกัดของขนาดข้อมูลและจำเป็นที่จะต้องมี Internet
3. Tableau Prep Builder
เรียกได้ว่าเป็น Platform น้องใหม่ของ Tableau ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเติมเต็มช่องว่าง ในส่วนของการเตรียมข้อมูล (Data Preparation) มีส่วนช่วยในการ Blending Data เพื่อให้สามารถทำการ Cleansing Data และบันทึกขั้นตอนทุกอย่างเป็น Flow และเมื่อ Data ต้นทางเปลี่ยนแปลง เราก็ไม่จำเป็นต้องมาเตรียมข้อมูลใหม่ ทำให้เกิดความง่ายในการเตรียมข้อมูลนั่นเอง
ข้อดีของ Tableau
- ใช้งานที่ง่าย
- รองรับการเข้าถึงข้อมูลจากหลายฐานข้อมูล
- รูปแบบการนำเสนอรายงานที่สวยงาม เข้าใจง่าย
- ช่วยให้เห็นภาพของข้อมูลขนาดใดก็ได้เพียงการลากและวาง (Drag and Drop)
ข้อเสียของ Tableau
- มีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูงในการซื้อมาใช้งาน
- มีการนำเข้าการแสดงภาพแบบกำหนดเองนั้นค่อนข้างยาก ต่างจาก Power BI ที่สามารถ Customization เพิ่มเติมได้
- ฝังรายงานไปยังแอปพลิเคชันอื่นนั้นค่อนข้างยาก
การเลือกใช้งานของ Power BI และ Tableau เป็นอย่างไร?
เมื่อทั้ง Power BI และ Tableau มีการทำงานและการนำเสนอข้อมูลที่ไม่ได้มีความแตกต่างกันมากเท่าไหร่นัก แล้วอย่างนี้เราจะเลือกใช้งานอย่างไรจึงจะเหมาะสม ซึ่งคนที่จะสามารถตัดสินใจได้ว่าต้องเลือกโปรแกรมใดก็คือผู้ใช้งาน และผู้ที่ต้องการรายงานเหล่านั้น
พิจารณาและเลือกตามความเหมาะสมของการใช้งานภายในองค์กรของท่าน เปรียบเทียบกันทั้งข้อดีและข้อเสียของแต่ละโปรแกรมประกอบกับการใช้ข้อมูลที่ผู้เขียนได้กล่าวไว้ข้างต้นเพื่อเป็นการตัดสินใจในการใช้งาน ทั้งนี้ต้องใช้การตัดสินใจอย่างระมัดระวังเพื่อไม่ให้เกิดปัญหาในอนาคต และเพื่อให้เกิดความคุ้มค่าต่อการใช้งานนั่นเอง